Czy właściciel może wykonać test dymowy klapy przeciwpożarowej?
Coraz więcej właścicieli budynków stoi dziś przed prostym, ale newralgicznym pytaniem: jak dobrać klapy przeciwpożarowe, by inwestycja była bezpieczna i zgodna z prawem. Wybór nie sprowadza się do jednej liczby na tabliczce. O zgodności decydują także norma, sposób montażu, napęd i dokumentacja.
W tym poradniku znajdziesz praktyczne wskazówki doboru klap przeciwpożarowych EI120. Dowiesz się, jakie normy obowiązują, gdzie je montować, jak dobrać przekrój i napęd oraz jak przygotować dokumenty do odbioru.
Jak wybrać klapy przeciwpożarowe EI120, by zapewnić zgodność?
Najpierw potwierdź wymaganą klasę odporności ogniowej, a następnie dobierz wyrób z deklaracją właściwości użytkowych CE i instrukcją montażu dla danej przegrody.
Klasyfikacja EI120 oznacza zachowanie szczelności ogniowej i izolacyjności przez 120 minut. W praktyce liczy się cały zestaw: klapa przeciwpożarowa, przegroda, sposób osadzenia oraz sterowanie. Dobór powinien odzwierciedlać projekt stref pożarowych, rodzaj kanałów i warunki pracy instalacji. W ofercie rynku dostępne są klapy przeciwpożarowe okrągłe i prostokątne, z napędem topikowym, sprężynowym lub siłownikiem. Przy doborze pomaga karta katalogowa z zakresami wymiarów i spadkami ciśnienia. Warto od razu przewidzieć akcesoria do testów i sygnalizacji stanu, by uprościć odbiór i późniejszą konserwację.
Jakie normy i certyfikaty potwierdzają odporność EI120?
Podstawą są: EN 15650 jako norma wyrobu, EN 1366-2 jako metoda badań oraz EN 13501-3 jako klasyfikacja odporności ogniowej.
Dla klap stosowanych w systemach odprowadzania dymu i ciepła obowiązują także EN 12101-8 oraz klasyfikacja wg EN 13501-4. Prawidłowo dobrany wyrób ma deklarację właściwości użytkowych (DoP) i oznakowanie CE, zgodne z właściwą normą zharmonizowaną. W dokumentach klasyfikacyjnych często pojawia się rozszerzony zapis, np. EIS 120 oraz szczegóły orientacji montażu i typu kanału. W zależności od wyrobu oraz wymagań projektu mogą występować raporty z badań i oceny od jednostek notyfikowanych. Ich zadaniem jest potwierdzenie, że badany układ odpowiada warunkom przewidzianym w budynku.
W jakich przegrodach montować klapy, by zachować ciągłość stref?
Klapy montuje się w ścianach i stropach o klasie co najmniej równej wymaganej dla przegrody, zgodnie z instrukcją producenta i projektem.
Ciągłość stref pożarowych wymaga, aby wyrób był przebadany dla danego typu przegrody i orientacji. Istotne są: materiał i grubość przegrody, sposób osadzenia, wypełnienie szczelin oraz odległości od krawędzi i sąsiednich urządzeń. Konieczny jest dostęp serwisowy do rewizji, testów i resetu. Miejsca przejść przez przegrody zabezpiecza się zgodnie z systemem montażowym producenta, bez dowolnych zamienników. Dodatkowe izolacje, kratki czy siatki stosuje się wyłącznie wtedy, gdy są przewidziane w dokumentacji wyrobu.
Jak dobrać rozmiar i przekrój klapy do kanału wentylacyjnego?
Dobór wymiaru powinien odpowiadać przekrojowi kanału i wymaganym przepływom, z uwzględnieniem spadków ciśnienia i prędkości.
Okrągłe klapy przeciwpożarowe stosuje się w kanałach kołowych. Typowe średnice mieszczą się w zakresie od około ∅100 do ∅630. Prostokątne stosuje się w kanałach prostokątnych. Typowe zakresy zaczynają się od około 160 x 200 i sięgają do dużych formatów projektowych. Karta katalogowa podaje powierzchnię czynną, charakterystyki przepływu i dopuszczalne prędkości. Warto zweryfikować hałas, możliwość wykonania w wersji wielopłaszczyznowej oraz dostęp do serwisu po zabudowie. W przypadku baterii klap lub nietypowych układów stosuje się wyłącznie konfiguracje zgodne z badaniami.
Jakie napędy i mechanizmy zapewniają dymoszczelność i niezawodność?
Dymoszczelność potwierdza klasa S w klasyfikacji, a niezawodność wspierają napędy sprężynowe lub siłowniki powrotne z funkcją testu i sygnalizacji.
Mechanizmy topikowe zamykają klapę po zadziałaniu wkładki termicznej. Rozwiązania sprężynowe i siłowniki z funkcją powrotu zamykają klapę automatycznie po sygnale pożarowym lub zaniku zasilania. W instalacjach zintegrowanych z BMS przydatne są styki potwierdzające położenie i możliwość zdalnego testu. Klasa S i jej odmiany, np. S200, wskazują ograniczenie przecieków dymu w określonej temperaturze. Warto przewidzieć kontrolery testowe i harmonogram prób okresowych, bo to ułatwia utrzymanie sprawności w całym cyklu życia obiektu.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze materiału i wykończenia obudowy?
Materiał dobiera się do środowiska pracy, wymagań higienicznych i korozyjnych oraz oczekiwań estetycznych.
Stal ocynkowana sprawdza się w większości zastosowań. W środowiskach wilgotnych lub agresywnych stosuje się stal nierdzewną lub kwasoodporną. Powłoki malarskie w kolorach z palety RAL pomagają zintegrować obudowę z architekturą, jeśli pozostaje widoczna. W obiektach ochrony zdrowia znaczenie ma gładkość powierzchni i łatwość czyszczenia. W kuchniach i garażach kluczowa bywa odporność na zabrudzenia i warunki eksploatacji. Warto sprawdzić dostępność akcesoriów montażowych i rewizyjnych, zgodnych z dokumentacją wyrobu.
Jak udokumentować zgodność klap przeciwpożarowych EI120 przy odbiorze?
Niezbędne są: deklaracja właściwości użytkowych, oznakowanie CE, karta katalogowa, instrukcja montażu i serwisu oraz protokoły z prób funkcjonalnych po instalacji.
Do dokumentacji odbiorowej dołącza się zestawienie zastosowanych wyrobów z miejscem montażu, rysunki powykonawcze i zdjęcia przejść przez przegrody. Kluczowe są protokoły testów integracyjnych z systemem sygnalizacji pożaru i automatyką. Przydatny jest harmonogram konserwacji z zakresem i częstotliwością testów okresowych. W zależności od projektu mogą być wymagane dodatkowe raporty z badań i oceny od jednostek notyfikowanych oraz oświadczenia o zgodności montażu z instrukcją producenta.
Chcesz skorzystać z listy kontrolnej przy doborze klap EI120?
Przygotowana lista ułatwia szybkie sprawdzenie wymagań technicznych, montażowych i dokumentacyjnych przed zamówieniem.
Wymagana klasa i funkcja: EI120, czy potrzebna dymoszczelność S lub S200, czy funkcja w systemie oddymiania.
Zgodność z normami: EN 15650, EN 1366-2, EN 13501-3. Dla oddymiania także EN 12101-8 i EN 13501-4.
Przegroda i orientacja: ściana czy strop, materiał przegrody, orientacja montażu zgodna z klasyfikacją.
Przekrój i wymiar: okrągły czy prostokątny, dopuszczalne zakresy, spadek ciśnienia przy projektowym przepływie.
Napęd i sterowanie: topikowy, sprężyna, siłownik z powrotem. Sygnalizacja położenia, integracja z BMS i testy.
Materiał i wykończenie: ocynk, nierdzewna, powłoka malarska. Warunki środowiskowe i wymagania higieniczne.
Akcesoria i dostęp: króćce, ramy montażowe, maskownice, rewizje, urządzenia testowe.
Dokumenty: DoP i CE, instrukcja, karta katalogowa, protokoły prób po montażu, plan konserwacji.
Dobór klap przeciwpożarowych EI120 to decyzja techniczna i formalna jednocześnie. Właściwy produkt, poprawny montaż i kompletna dokumentacja wspólnie budują bezpieczeństwo oraz płynny odbiór obiektu. Im wcześniej te elementy trafią do projektu, tym mniej niespodzianek na budowie i w eksploatacji.
Poproś o checklistę i wsparcie doboru klap przeciwpożarowych EI120 dla Twojej inwestycji.
